“Hoe kan ik voorkomen dat ik een terugval krijg?” Vraagt mijn cliënt. Ik zeg: “Was het leven maar een stijgende lijn, hè? Zonder de lussen of pieken en dalen erin.”

“Ja, zegt ze, dat zou wel lekker zijn.”

Wanneer we met verwerking, rouw en herstelprocessen bezig zijn, betekent dit niet dat het thema nooit meer zal opspelen. Er zullen nog steeds momenten zijn dat je geraakt wordt als het over dit thema gaat, maar er zullen ook momenten zijn waarop je merkt dat dit niet zo is. 

Wat wel fijn is en helpend kan zijn, is dat je herkent wat er van binnen gebeurt en dat je manieren kent om hiermee om te gaan. Niet om het ongemak in zijn geheel te vermijden, maar om te voorkomen dat je erdoor overweldigd raakt. Een beetje achtergrondinformatie is hierbij misschien wel handig.

Onze menselijke ervaring bestaat uit 5 bouwstenen:

• Betekenis= gedachten, analyseren, begrijpen, concepten, verhalen, uitleg etc.
• Affect = emoties zoals boos, bang, blij, verdrietig, afgunst.
• Lichaamssensaties = warm, koud, tintelingen, pijn, jeuk, spierspanning, hoofdpijn etc.
• Indruk = welke indruk maakt het op je (van buiten naar binnen)
• Gedrag = houding en handelingen (van binnen naar buiten)

Als deze vijf bouwstenen goed met elkaar verbonden zijn, dan is onze ervaring compleet. Onze emoties zijn passend bij wat we denken en onze lichamelijke reacties zijn ook wat we ervan kunnen verwachten. Met de manier waarop ik begeleiding geef, gebruik ik meestal de lichaamssensaties als ingang, maar dit hoeft niet perse. Ook praten en het willen begrijpen (betekenis) helpt. Of inzicht in je eigen gedrag en houding. Het is maar net waar jij staat in jouw proces. In deze blog heb ik hier ook al iets meer over geschreven: Hoe verwerk je een trauma.

Lichaamssignalen

Voor dit voorbeeld richt ik me op de lichaamssensaties of -signalen als ingang. Wanneer dit nog lastig is, bijvoorbeeld als je veel in je hoofd zit en je lichaam er maar een beetje onder bungelt, gaan we eerst kijken naar hoe we laagdrempelig contact kunnen maken met het lijf. Contact maken betekent dat we stilstaan bij hoe je tegen je lijf aankijkt en of je al wat signalen kunt opmerken als pijn, jeuk, stramheid of ontspanning, warmte, kou etc. Dit gebeurt voordat we überhaupt onprettige herinneringen gaan ophalen. Ook ná de traumaverwerking is het een waardevolle ondersteuning in de manier waarop we reageren op wat we op ons levenspad aantreffen.

Een voorbeeld:

Regelmatig wandel ik in de natuur en in het gebied waar ik vaak ben, kom ik de meest bijzondere dieren tegen. Sinds enkele jaren zijn er ook Schotse Hooglanders geplaatst. Ook die kan ik dus tegenkomen en ik zie dat dit bij verschillende mensen verschillende reacties oproept.

Stel je nu eens voor dat jij met mij meeloopt en we komen een Schotse Hooglander tegen. Wat gebeurt er zoal bij jou? Als je er bang voor bent, zal je een andere reactie hebben (activerend), dan wanneer het je lievelingsdieren zijn en je blij bent ze te zien (kalmerend).

Terwijl je je dit zo voorstelt, merk dan eens bij jezelf op: 

• Welke gedachten heb je hier zoal bij? 
• Wat voor gevoel roept het op? 
• WAAR voel je dat in je lichaam? 
• Welke indruk maakt het tafereel op je? 
• Wat ben je geneigd om te doen?

Activatie

Als dit een activerend gevoel bij je oproept, dan helpt het om deze oefening te doen, omdat je zo de signalen voor activatie (spanning/onveiligheid) bij jezelf leert herkennen. Ook in andere activerende situaties, zoals een verhit gesprek met een collega, kan je eerder de stresssignalen bij jezelf opmerken. Hoe eerder je dit soort signalen opmerkt, hoe eerder je de mogelijkheid hebt om er iets mee te doen.

Regulatie

Als de Schotse Hooglander juist een kalmerend effect op je heeft, is het fijn om deze oefening te doen, omdat je nu de signalen herkent van ontspanning/veiligheid. Hier kan je op voortborduren door meer momenten of manieren te vinden die hetzelfde ontspannen/regulerend gevoel opleveren.

Ik kan me voorstellen dat dit nog heel abstract voor je is, helemaal als je veel in je hoofd zit. Geen zorgen, dit gebeurt vaker dan je denkt. Je bent niet de enige. Maar….wil jij je zelfkennis op dit gebied wel uitbreiden, ga het dan vooral ervaren. Door zelf wat vaker stil te staan bij je innerlijke reactie op externe prikkels of door mij in te schakelen als Lichaamsgerichte Therapeut. Ik kan jou, door hele gerichte vragen te stellen, goed ondersteunen hierin. Je hoeft het dan nog niet te hebben over gebeurtenissen uit het verleden (ook wel eens lekker), maar je gaat vooral ‘spelen’ met wat zich in het hier en nu aandient.

Weet dat je van harte welkom bent.