Hoe weet ik of ik een onverwerkt trauma heb?

Hoe weet ik of ik een onverwerkt trauma heb?

Het is niet altijd even duidelijk of je een onverwerkt trauma hebt. Het beeld dat we hierbij vaak hebben is dat je echt iets ingrijpends moet hebben meegemaakt, maar dat is niet altijd het geval. Het gaat namelijk niet om de gebeurtenis, maar om de innerlijke ervaring van die gebeurtenis. Als deze ervaring zo overweldigend was dat je autonoom zenuwstelsel (deze is verantwoordelijk voor onze overleving) dit niet goed heeft kunnen verwerken of wanneer de (verdedigings)reactie op het gevaar niet (af)gemaakt kon worden, dan zijn we sneller geneigd om er een trauma aan over te houden.

Omgaan met overweldiging

Als volwassene wordt er van ons verwacht dat we relatief goed met overweldiging kunnen omgaan. Er wordt verwacht dat we spannende emoties toe kunnen laten en onszelf kunnen reguleren. Maar als dit deel wegens omstandigheden in je vroegste kinderjaren niet goed ontwikkeld is, dan is dat zacht gezegd een uitdaging.

Je kan je voorstellen dat er in je vroegste kinderjaren veel op je af komt. Er zijn dan veel indrukken te verwerken en er is veel te leren. Je bent volledig overgeleverd aan je omgeving en dat is heel spannend. Het interne systeem van een baby, peuter of kleuter is nog niet vaardig genoeg om met die spanning om te gaan en heeft de aanwezigheid van een empathische volwassene nodig om te kunnen kalmeren.

Voorbeeld:

Stel je een kleuter voor die zijn moeder kwijtraakt in de supermarkt en daardoor een paniekaanval krijgt. Als zijn moeder goed op hem kan afstemmen en hij de ruimte krijgt om zijn heftige emoties weer van zich af te laten glijden, is er niks aan de hand. Maar als de moeder (om welke reden dan ook en vaak onbewust) niet goed is afgestemd op wat het kind op dat moment nodig heeft, dan kan die energie van paniek in het lijfje blijven hangen.

De schrik/angst blijft dan als een ‘bevroren energie’ in het lichaam hangen en in de tijd die volgt (soms jaren) kan dit invloed hebben op het gedrag van het kind. Zelfs tot ver in zijn volwassen leven. Door dat gevoel van onveiligheid kan hij bijvoorbeeld sneller schrikken, zich eerder zorgen maken of dingen spannend vinden. Er is minder spontaniteit en nieuwsgierigheid zonder echt te beseffen waar dit door komt.

Je ‘onverklaarbaar’ onveilig voelen

Waarschijnlijk zou jij nooit aan zo’n moment denken als oorzaak van de dingen waar je vandaag de dag tegenaan loopt, laat staan dat je dit een trauma zou noemen. Dan kan het ook nog eens zo zijn dat jij je dit soort momenten niet eens meer herinnert. Maar je lijf herinnert zich dit wel en de onveiligheid die je autonoom zenuwstelsel toen ervoer, is zelfs na al die tijd niet gerust gesteld. Een deel van jou blijft zich dus (ogenschijnlijk onverklaarbaar) onveilig voelen.

Zo uiten vele onverwerkte ervaring zich op een hele subtiele manier. Een manier die wel degelijk invloed heeft op het dagelijkse leven en jouw ontwikkeling. Hoe meer ervaringen we in onszelf opgesloten houden (geen ruimte voor ontlading of geruststelling), hoe meer we een beroep moeten doen op onze overlevingsmechanismen. Mechanismen die we zo vroeg ontwikkelen, ervaren we vaak als een normaal onderdeel van ons leven. “Ja, zo ben ik gewoon,” denk je dan.

Enkele voorbeelden zijn:

  • Een sterke behoefte aan controle
  • Veel in je hoofd zitten (zorgen maken, twijfelen & oordelen)
  • Teveel van jezelf vragen
  • Anderen emotioneel op afstand houden
  • Je onbegrepen, gespannen en onrustig voelen
  • Jezelf overschreeuwen of juist stelselmatig tekort doen
  • Gevoelig zijn voor de sfeer in de ruimte en de energie van anderen (alert op alles wat ‘niet klopt’)
  • Concentratieproblemen, vergeetachtigheid, ‘mist’ in je hoofd, chaotisch zijn
  • Veel voelen, maar dit niet uiten

Daarnaast kan je moeite hebben met het voelen, bewaken en aangeven van je grenzen waardoor je:

  • Regelmatig teveel hooi op je vork neemt
  • Klakkeloos aanneemt wat een ander je toeschuift
  • Ja zegt terwijl je NEE wilt zeggen
  • Beleefd contact houdt met mensen die niet bij je passen
  • Dingen doet waar je helemaal niet blij van wordt
  • Moeilijk voor jezelf kunt opkomen
  • Vaak uitgeblust bent zonder gevoel van voldoening.
  • Jezelf onvermoeibaar blijft verklaren of verontschuldigen.
  • Moeite hebt met keuzes maken.

En ga zo nog maar even door…

Herkenbaar?

Klop dan bij me aan om samen te ontdekken wat jij nodig hebt. Geen ‘one size fits all’, maar een traject op maat. Hierbij hoeven we lang niet altijd terug naar het verleden. We kijken vooral naar de reacties van het lijf in het hier en nu en wat het lichaam aangeeft/ nodig heeft om je interne systeem te laten weten dat je veilig bent.

Anna van der Wal-Annema
Lichaamsgericht coach en Traumatherapeut

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *