Wanneer je iets hebt meegemaakt dat jou overweldigde, heb je ervaren hoe het is om je machteloos te voelen. Na deze ervaring kan het lastig zijn om jezelf weer kwetsbaar op te stellen, maar waarom is dat eigenlijk? In dit artikel geef ik een aantal redenen die mee kunnen spelen:

1. Angst om de controle (weer) te verliezen:
   Het liefste wat je bij gevoelens van onmacht wil, is weer grip krijgen: op de situatie, op jezelf en op je emoties. De energie achter ‘grip krijgen’ is er eentje van vasthouden, terwijl kwetsbaarheid juist vraagt om het openstellen van jezelf. Voor anderen, voor het laten zien wat er oprecht in je leeft en voor het uiten van emoties. Dat maakt het zo lastig om je kwetsbaar op te stellen nadat je je machteloos hebt gevoeld.
   
2. Angst voor herhaling van pijn:
   Na het ervaren van machteloosheid kunnen we gevangen raken in angstige gedachten. We zijn bang dat het tonen van kwetsbaarheid ons opnieuw blootstelt aan pijn en teleurstelling. Het idee om nog een keer machteloos te zijn kan verlammend werken, waardoor we onze emoties en kwetsbaarheid liever achter een muur verstoppen. Ieder ‘barstje’ van zachtheid in de houding van ‘ik moet sterk zijn om in controle te blijven’, voelt alsof het hele kaartenhuis in één keer kan instorten.
   
3. Verlies van vertrouwen:
   Machteloosheid kan ons vertrouwen aantasten; het vertrouwen in onszelf, anderen en zelfs het leven zelf. Wanneer dit vertrouwen is geschaad, is het moeilijk om kwetsbaarheid toe te laten. We willen onszelf beschermen tegen verdere teleurstellingen en pijn. Dit kan leiden tot het afzweren van kwetsbaarheid. Daarmee houd je anderen emotioneel op afstand en raak je uit contact met (een deel van) jezelf.
   
4. Stigma’s en verwachtingen:
   Sommige samenlevingen en culturen leggen een bepaalde druk of stigma op het tonen van kwetsbaarheid. Er bestaan verwachtingen dat we sterk en onafhankelijk moeten zijn, wat het moeilijk maakt om toe te geven dat we ons soms machteloos voelen. Er kan ook een stem uit het verleden doorklinken, bijvoorbeeld een (groot)vader of (groot)moeder die je een bepaalde boodschap heeft meegegeven. Denk aan: ‘echte mannen huilen niet’ of ‘je hangt de vieze was niet buiten’ of ‘stel je niet zo aan’. Dit kan ervoor zorgen dat we onze kwetsbaarheid verbergen en op een afstand blijven van anderen.

Misschien komen er bij jou nog andere redenen op die je in de weg staan om je kwetsbaar op te stellen. Wat fijn is om te weten, is wat in zo’n situatie helpend kan zijn. Hoe kan je je toch weer een beetje openstellen?

Hoe ermee om te gaan:

1. Neem de tijd:
   Neem de tijd om je eigen gevoelens en emoties te begrijpen. Nog voordat je überhaupt overweegt om anderen hierbij te betrekken, kan je eerst ontdekken hoe het van binnen voelt. Merk op wat er eventueel verandert als je dit niet direct wegdrukt, maar even met je aandacht bij dit gevoel blijft zonder er iets mee te hoeven doen.
   
2. Ontdek de achterliggende reden:
   Wat zou een reden kunnen zijn waarom jij jezelf niet kwetsbaar wilt opstellen? Ontdek vanuit nieuwsgierigheid waar je specifiek bang voor bent? Dit is niet altijd even makkelijk om te ontdekken, dus schakel eventueel hulp in van mensen die dicht bij jou staan of van een professional. Door bewustzijn te creëren, kun je in kleine stapjes werken aan het accepteren en toelaten van je kwetsbaarheid.
   
3. Ervaar heel bewust de drempel:
   Het is niet altijd nodig of mogelijk om de achterliggende reden te achterhalen. Vaak wil de angst alleen maar de ruimte krijgen, waarna het vanzelf weer naar de achtergrond verdwijnt. Die drempel ervaren, kan je heel goed doen bij een Lichaamsgerichte Therapeut. Deze ondersteunt jou, biedt jou een veilig anker en neemt je stap voor stap mee in de ervaring, zodat dit nooit teveel voor je wordt.
   
4. Wees selectief:
   In plaats van jezelf direct open te stellen voor iedereen, kies je ervoor om je kwetsbaarheid alleen te delen met één persoon of een klein groepje mensen. Sommige mensen geven de voorkeur aan mensen die dicht bij hun staan. Anderen vinden het juist fijn om dit eerst bij onbekenden te doen. Beide is goed en beide manieren kunnen helpen om je vertrouwen te herstellen.
   
5. Accepteer het proces:
   Het is belangrijk om geduldig met jezelf te zijn. Kwetsbaarheid is een proces dat tijd en moed vraagt. Het is oké om jezelf de ruimte te geven om te groeien, wetende dat je niet altijd perfect hoeft te zijn. Jij bent ook maar mens, net als wij allemaal. Het getuigt van een enorme innerlijke kracht om je kwetsbaar op stellen en dit gaat de ene keer beter dan de andere. Vanuit dit kader je kwetsbaarheid benaderen, helpt je om vertrouwen te krijgen in het proces.

Kwetsbaarheid na een periode van machteloosheid kan een grote uitdaging zijn. De angst voor herhaling van pijn, het verlies van vertrouwen en sociale stigma’s maken het moeilijk om jezelf kwetsbaar op te stellen. Toch is het belangrijk om te onthouden dat kwetsbaarheid juist krachtig is en ons in staat stelt om verbinding te maken en emotioneel te groeien. Door zelfreflectie, selectieve openstelling en acceptatie van het proces, kunnen we onze kwetsbaarheid toelaten en herstellen van gevoelens van machteloosheid.

Wil jij hierin ondersteund worden? Soms kan één sessie je al heel goed verder helpen.